Statement naar aanleiding van nieuwsberichten

Met het naderende afscheid van de OV-chipkaart komen er nieuwe manieren voor reizigers om te betalen in het OV. Doelen daarbij zijn om de drempels voor het gebruik van het OV te verlagen, meer reizigers in het OV te krijgen en de serviceverlening verder te vergroten, zeker met behulp van de mobiele telefoon. In- en uitchecken met een betaalpas of creditcard is de eerste van deze nieuwe betaalvormen in het OV onder de merknaam OVpay. De gezamenlijke OV-bedrijven, Translink, banken, ICS, Mastercard en Visa maken dit samen mogelijk.

Reizen in het OV met een (virtuele) betaalpas of creditcard maakt het OV nog eenvoudiger en toegankelijker voor alle binnen- en buitenlandse reizigers. Inmiddels is het door de gestage introducties bij vervoerders in 2022 en 2023 in vrijwel heel Nederland mogelijk om in het OV op deze manier te betalen. Momenteel - nog voordat een landelijk communicatiecampagne is gevoerd – wordt circa 4% van alle ritten in het OV gemaakt met een contactloze betaalpas of creditcard.

Deze vorm van betalen is in het OV ingericht op basis van service-uitgangspunten met een hoge klanttevredenheid waarbij de goedwillende reiziger de basis is. De meeste reizigers zijn gelukkig ook te goeder trouw, maar we zijn daarbij niet naïef en net als bij alle andere betaalsystemen en sectoren worden er helaas pogingen gedaan tot fraude. Het scenario van misbruik van digitale ‘wegwerppassen’ is daarbij al bekend uit andere landen en plaatsen waar je kunt reizen met een (virtuele) betaalpas, zoals in Groot-Brittannië en Singapore. Dit is fraude.

Om fraude te voorkomen en te volgen zijn bij het ontwerp van het systeem fraudedetectiemaatregelen getroffen, zowel aan de kant van de OV-bedrijven/Translink als aan de zijde van banken, Mastercard en Visa. Als fraude wordt geconstateerd worden passende maatregelen genomen. Alle verstrekkers van al dan niet virtuele betaalpassen (alle banken) bewaken het gebruik van die betaalpassen. Wanneer een kaartverstrekker vaststelt dat een klant misbruik maakt van een betaalpas, kan die klant als fraudeur worden aangemerkt.

Fraude kan verstrekkende gevolgen hebben voor de kaarthouder. Uiteindelijk zal de schade alsnog op die kaarthouders worden verhaald en ze kunnen voor lange tijd door kaartverstrekkers (door banken) worden uitgesloten van het gros van hun dienstverlening.

Wanneer het OV hier onverhoopt toch veel schade van zou ondervinden, kan de sector nadere technische maatregelen treffen, waaronder het blokkeren van alle betaalpassen van een kaartverstrekker die zijn klanten onvoldoende bewaakt op fraude en misbruik van hun betaalkaarten.

OVpay en Betaalvereniging Nederland
14 april 2023